Quantcast
Channel: شیرین دیل
Viewing all 36 articles
Browse latest View live

زبان مادري،حق فراموش شده

0
0

مادر عزیز است و زبان مادري پاره اي از بودن مادر است. يكي از متفكران غربي چه زيبا گفته است: «پشت كردن به زبان مادري كمتر از پشت كردن به مادر نيست». زبان مادري همزاد بشر است. در اين زبان زلالي صداي مادر، مهر مادري، آرزوها و روياها، عشق ها و تلخ كامي هاي روزگار در هم گره خورده است. زبان مادري يادگار لالايي و گهواره جنباني و قصه گويي هاي بلند نيمه شب مادر است. يادآور كودكي، يادآور روزهاي رفته، روزهاي فراموش ناشدني لبخند پر مهر مادر. غربت زبان مادري در ايران رنجي روح آزار است. زبان مادري بخشي از هويت ماست، انكار زبان مادري پنهان نمودن بخشي از هستي انسان است و اين كتمان خويش و هويت خود باعث بروز نوعي بحران هويت، تضاد و تعارض دروني در وجود فرد خواهد شد. گريز از زبان مادري همچون نشستن بر قايق سرگردان در دريايي توفاني است كه بي هيچ هدفي از ساحل فاصله گرفته است.

زبان مادري يا زبان اول امروزه سخت و مورد توجه قرار گرفته است. يونسكو روز دوم اسفند (٢١ فوريه) را روز جهاني زبان مادري نام گذاري كرده است. مديركل يونسكو در پيامي به مناسبت اين روز پيشنهاد كرده، زبان هاي مادري بايد از همان ابتدايي ترين سن در نظام هاي آموزشي مورد عنايت قرار گيرد.

كشور عزيز ما ايران كه خاستگاه اقوام و فرهنگ هاي متعددي است از ديرباز خانه اي پرطراوت براي همه اقوام بوده است و در كشور ما زبان بيش از نيمي از مردم ايران زباني غير از فارسي است و اين سبب انباشت مطالبات معقول قوميت ها گرديده است. قوميت هاي ايران سخت به دنبال تحقق اصل ١٥ قانون اساسي هستند و برآورده شدن اين اصل زيربناي حفظ زبان مادري است.

توجه نكردن به اين اصل سبب بي اعتمادي مردم نوار مرزي كه داراي تعلقات خاص زباني، فرهنگي و نژادي در آن سوي مرزها هستند شده است و از طرفي سبب روي آوري به فرهنگ هاي بيگانه و از خودگريز شده است. بايد بپذيريم كه تنوع زباني و فرهنگي در نهايت با روري و غناي فرهنگ ملي ماست چيزي كه بيشتر كشورهاي جهان آن را پذيرفته اند و آموزش به زبان مادري را در كنار زبان ملي، تكيه گاهي براي عمق بخشيدن به آموخته هاي فراگيران مي دانند. در كشور دانمارك شهرداري ها بايد كلاس هاي تدريس زبان مادري را علاوه بر دانش آموزان اهل كشورهاي اتحاديه اروپا براي شاگردان اهل كشورهاي ديگر نيز ترتيب دهند. در كشور سوئد نيز تدريس زبان مادري برطبق يك برنامه آموزشي معين كه از سوي اداره آموزش سوئد تعيين شده صورت مي گيرد. در هندوستان حدود ٨٠ زبان در پايه هاي مختلف تحصيلي به كار مي روند.

كشور چين يكي از موفق ترين كشورها در اين زمينه است و سنگاپور نمونه موفق ديگري است كه با داشتن ٤ زبان رسمي در ميان گروه هاي فرهنگي، با هيچ مشكلي روبه رو نيست. بلژيك يك كشور ٣ زبانه است و سوئيس با ٤ زبان رسمي موفقيت هاي بيشتري داشته است. در اروپا فقط ايسلند و پرتغال كشورهاي تك زبانه هستند. روي آوري به حفظ و آموزش به زبان مادري نه تنها باعث حفظ هويت فرد مي شود بلكه كودكان چند زبانه در مقايسه با همسالان خود از موقعيت علمي بهتري نيز برخوردار بوده اند. آزمايشي كه چندي قبل در انگلستان برروي مغز افراد ٢ زبانه صورت گرفت نشان داد كه افراد ٢ زبانه از قواي مغزي بيشتري نسبت به افراد تك زبانه برخوردارند. اين مسئله به خصوص در افرادي كه زبان دوم را در كودكي آموخته بودند چشمگير بوده است.

از نظر روان شناسي آموزش به زبان مادري سبب درك بهتر مطلب مي شود و پيشرفت شناختي دانش آموز را تحت تاثير قرار مي دهد. دانشمندان در پي مطالعات تازه نتيجه گيري كرده اند كه آموختن ساير زبان ها ماده خاكستري مغز را كه مسئول پردازش اطلاعات است تقويت مي كند. درست همان گونه كه ورزش عضلات را تقويت مي كند. مطالعات انجام شده در مكزيك نشان مي دهد كه ٢زبانگي سبب افزايش پيشرفت تحصيلي دانش آموزان مي گردد. در اين مطالعه ١٩٥٢ دانش آموز مكزيكي و ١١٣١ دانش آموز آسيايي پايه سوم راهنمايي مورد بررسي قرار گرفتند.

نتايج نشان داد كه زبان محاوره اي خانواده بيشترين ارتباط را با عملكرد تحصيلي دانش آموزان مكزيكي داشت. امروزه بسياري از والدين با وجود داشتن زباني غيرفارسي در محيط خانواده، فرزندان را تك زبانه مي آورند و توجيه شان تقويت زبان فارسي آن ها و پيشرفت تحصيلي فرزندان شان است در حالي كه او را به درخت تك ريشه اي بدل كرده اند كه با هر تندبادي بر بي هويتي خويش خواهد لرزيد.

آموزش به زبان مادري نيز كه تاكنون در آموزش و پرورش مورد غفلت مسئولان قرار گرفته است ضرورتي غيرقابل انكار است كه بايد دولتمردان در چارچوب قانون اساسي حقوق قوميت ها را محترم بشمارند تا فرزندان آنان نيز ايران را خانه خود بدانند و با حفظ زبان مادري و آموزش به اين زبان در كنار زبان ملي، عشق و دلدادگي به مادر و عطوفت هاي شيرين او را هجي كنند و احساس بيگانگي ميان فرزند و والدين كمتر شود كه در اين ميان نهادهاي فرهنگي خصوصا نشريات و صدا و سيما مي توانند در حفظ و گسترش و تعميق زبان مادري و ايجاد بستر مناسب براي آموزش به زبان مادري موثر باشند.

منبع


تورکجه اس ام اس

0
0
 

 
گَل دونیانی بولوشدورک(بیا دنیا را تقسیم کنیم)
دِنیز منیم دالقا سَنین .( دریا مال من موج مال تو)
گونَش منیم ایشیق سَنین .خورشید مال من روشنایی مال تو)
هامّیسی سنین سَنده منیم(همشون مال تو ، تو هم مال من)
 
تو را بس منتظر ماندم
اوتاندی لحظه لَر مندَن
بدان من دوستت دارم
اینان بو یاشلی گوزلَردن
سفر از تو گذر از تو
فقط یول گوزلماخ مَندن
فقط با یک نگاه تو
اوچاردی غصه لر مندن
 
 داغدا پائیز اولاندا
ساری سنبل سولاندا
یارا اِئلچی گوندررَم
اون بئش یاشی دولاندا
عزیزیم گؤل آلاندا
ساچا سنبل آلاندا
یاریم یادیما دوشر
الیمه گؤل آلاندا
 
گؤزوم قالدی او قاشدا
او پیکده او قاشدا
مجنون تک دلی گؤیلوم
گَزیری داغدا داشدا
 
بیر گورچین کیمی دن سیزلمیشم! بولبولم یازدا چمن سیزلمیشم!
اوز دیارمدا وطن سیزلمیشم! هیچ بیلرسن نیجه سن سیزلمیشم!!!!!!!!!!!
 
داغ باشیندا اکین اولماز...
اکین اولسا بیچین اولماز...
دنیادا مین گوزل اولسا...
بیری سنین تکین اولماز...
 
محبت قوجالماز
عشق آزالماز
دوست آیرلماز
یاخچلیق یرده قالماز
دوست دوستی آتماز
 
یاریما اولسون سلام
قُوی کی دِییم بیر کلام
ایستییرَم من سَنی
ایسته مَنی والسلام
 
اگر بیز ایکیمیز ده یاپراق اولساق پاییز فصلینده من سنن تئز یئره دوشه جاغام تا سن دوشنده سنی،اوز قوجاغیما آلیم .
 
گوروم شیر دنیادا پیر اولماسین
گوروم تولکو جنگلده شیر اولماسین
ستمکار خلقه امیر اولماسین
بوتون پاک اورکللر گوروم شاد اولا
مقدس آذربایجان دائم آباد اولا
 
بولودوز یاغار اولسون ، سولاریز آخار اولسون ، اوجاقیز یانار اولسون ، "چیلله گئجه نیز موبارک اولسون
 
"بو گوزل گونده دونیانین بوتون گوزللیک حایاتین دا اونلار سنین اولسون..."قوربان بایرامی سنه موبارک اولسون.
 
بایرام گوزللیک دیر ، گوزللیک لر سیزین اولسون ، بایرام اوموددور ، اومودلارینیز گرچک اولسون ، بایرام دوعادیر ، دوعانیز قبول اولسون . "رامازان بایرامینیز موبارک اولسون"
 
"یئنه گلیر نازلی باهار ، نازلی یاز
هامینین یازیسین بو ایل یاغلی یاز
جان ساغلیغی ، جیب وارلیغی ، اولوم آز
مهریبان آللاهیم ، بئله یازی یاز."
"تازا ایلینیز موبارک اولسون."
 
استکانون داق اولسون - ایچ داماغون چاق اولسون -دونیا مالین یئینرهم -دوستلار جانی ساق اولسون
 
دردیمی دریایه ددیم دریای عمان آغلادی.
قبردن باش قوزادی بیچاره لقمان آغلادی.
دردیمی هانسی طبیبه سویلدیم قان آغلادی.
بیر منه بیر نسغمه چکدی مطبین باغلادی.
 
کومور یانار کوز آغلار.دیل آلشار سوز آغلار.دوست دوستان آیرلاندا.اورک یانار گوز آغلار.
 
یاغش یاغر داشلارا،کربیک دییر قاشلارا،دیین اوچان قوشلارا،آپارسن بیزدن سلام وفالی یولداشلارا.
 
من وفالی دوستلارون مبتلاسی اولموشام، آشنا بیگاننین انگشت نماسی اولمشام،ادعاسیز عاشقم،آچ سینمی باخ قلبیمه،دوستبازام بامرام دوسلار فداسی اولمیشام.
 
جانم سوزوم هرسوزوم / سن سیز نج من دوزوم / جانم گوزوم ایمانم / سن سیز نج دولانم
 
ائدرم هر گئجه حسرتله خیالین گوزلیم
آیا باخدیخجا دوشر یاده جمالین گوزلیم
دنیا بش گوندی گولوم سالما نظردن بیزی سن
یوخلا هردم ده منی اولسا مجالین گوزلیم
 
قیزیل گولم ، در منی
مخمل اوسته سر منی
آللاه اوزی شاهیدی
چوخ ایسترم من سنی.
 
بیر دنیز دؤشون : (سوسوز) بیر اینسان دؤشون : (مؤتسوز) بیر گئجه دؤشون : (یوخوسوز) بیر باهار دؤشون : (چیچیک سیز) بیر ده منی دؤشون :(دیل سیز)...
 
دره دن دانیشیرام قورخوسان "دره نین دومانی وار ، سئلی وار "
داغدان دانیشیرام قورخوسان "داغین اؤچورومو وار ، قاری وار "
دره بیر یانا ، داغ بیر یانا ، یاشاییشدان دا دانیشیرام قورخوسان ، اؤزون بیل قارداش ! آمما آغیر درد دی قورخوب یاشاماق...!
ترجمه فارسی:
از دره حرف می زنم می ترسی "دره سیل و سیلابها دارد"
از کوه حرف می زنم می ترسی "کوه ریزش دارد برف دارد"
دره یک طرف کوه هم به یک طرف ، از زندگی حرف می زنم باز می ترسی ، خود دانی برادر ! اما خیلی درد است ترسیدن و زندگی کردن....!]
 
گونده منه باش ووران ایندی منه داش وورور.
ایندی منه داش ووران اوزگلره باش وورور.
اوزگه اگر داش وورا دردینه دوزمک اولار.
باخ بورا سوز بوردادی داشلاری یولداش وورور...
معنی:
اونی که هر روز به من سر میزد امروز به من سنگ میزنه.
اونی که امروز به من سنگ میزنه به بیگانه ها سر میزنه.
بیگانه اکه سنگ بزنه دردشو میشه تحمل کرد.
ببین منو حرف من اینجاست سنگهارو دوست میزنه...
 
بی وفا جانان یولوندا جان گویان دیواندور.شاهیدیم بو مطلبه شمعه یانان پرواندور. شمع یولوندا یانماغا,پروانه ایلر افتخار.شمع دیر بیچاره پروانه,عجب دیواندور.
 
سن سن حیاتی مون معناسی
سن سن سوگیمین رویاسی
سن سن دنیامین دنیاسی
سنی چخ ایستیرم کلم دلماسی
 
نفس کیمین ایچیمدسن "دعا کیمین دیلیمدسن "سن هر زمان قلبیمدسن"
 
خیار سوغان بادمجان.......دوستت دارم دویونجان
 
رنگی سولموش خزلم یللره تاپشیرما منی
گوزیاشمدان توره نن سیللره تاپشیر ما منی
آندولا عشقیمه بیر گون دوزه بیلمم سن سیز
آیلارا هفته لره ایللره تاپشرما منی


داغلارین یلی اسدی،
اَسیب صبریمی کسدی
ساغ گوزوم سنه قربان
سول گوزوم منه بسدی ..     


یوزلرجه چیچک وار اما گول(گل) باشکا
مین نر جه انسان وار اما دوست باشکا
مینر جه دوست وار اما سن بیرتانه سن...

حیاتیز اُد (آتش) کیمی ایستی(گرم)
سو کیمی آیدین
یل (باد) کیمی آزاد
توپراق کیمی برکت لی اُلسون
اُد چارشنبه ز موبارک (چهارشنبه سوری مبارک)

 

Article 7

0
0
 

بولودوز یاغار اولسون ، سولاریز آخار اولسون ، اوجاقیز یانار اولسون ، نوروزبایرامینیز موبارک اولسون

 Buluduz yağar olsun . sularız axar olsun . ocağız yanar olsun . novruz bayramınız mübarək olsun

 

بایرام گوزللیک دیر ، گوزللیک لر سیزین اولسون ، بایرام اوموددور ، اومودلرینیز گرچک اولسون ، نوروز بایرامینیز موبارک اولسون
 
Bayram gözəllikdir . gözəlliklər sizin olsun . bayram ümüddür . ümüdləriniz gərçək olsun . novruz bayramız mübarək

 

“یئنه گلیر نازلی باهار ، نازلی یاز

هامینین یازیسین بو ایل یاغلی یاز

جان ساغلیغی ، جیب وارلیغی ، اولوم آزمهریبان آللاهیم ، بئله یازی یاز.”

“تازا ایلینیز موبارک اولسون.”

yenə gəlir nazlı bahar nazlı yaz

hamının yazısını bu il yağlı yaz

can sağlığı cib varlığı ölüm az

mehrıban Allahım belə yazı yaz

yeni iliniz mübarək olsun

 

“گوزل اینسانلار ، گوزل گونلرده یادا دوشرلر”بو گوزل گونده دونیانین بوتون گوزللیک لری سنین حایاتین دا اولسون…” نوروز بایرامی سنه موبارک اولسون

gözəl ınsanlar gözəl günlərdə yada düşərlər. bu gözəl gündə dunyanın bütün gözəllikləri sənin hayatında olsun . novruz bayramı sənə mübarək

 

 

تله کابین گردنه حیران

0
0

 

گردنه در تورکی = گدیح - گدیه

تله کابین حیران واقع در گردنه زیبای حیران در مسیر اردبیل به آستارا در مرز بین استانهای اردبیل و گیلان و کشور جمهوری آذربایجان قرار دارد. فاصله بین مبدا و مقصد این تله کابین یک هزار و ۵۰۰ متر می باشد و جنگل فندق لو ختم می شود.

عکس / وحید مقدم

اصطلاحات اقلیمی و آب و هوایی

0
0

 

>

آق یئل:(بادسفید) بادی است که از سمت غرب آذربایجان میوزد و خاصیت آن  باعث زود رسیدن محصول میشود.

مه یئل:باد مه از شرق وشمال آذربایجان می آید که بادی است مفید ومرطوب.

دومان یئل: همان چن است که بصورت توده های متراکم ابرهای سفید در بالای کوهستان پیدا میشود و علامت بارندگی برف در زمستان و باران سرد در پاییز و بهار است.

بورروغان:گردباد و طوفان که به آن تنوره هم میگویند.

سازاخ:نسیم سردی که از کوهستان به جلگه می وزد.

آیاز:آسمان بدون ابر و شفا ف و شبهای پر ستاره در زمستان را گویند. با پیداشدن این هوا در زمستان سرما بیداد میکند و بدنبال آن برف شروع به باریدن میکند.

اولکر:ستاره ثریا یا خوشه پروین که در میان مردم به اولکر مشهور است.

دولی:تگرگ و دانه های یخ که از آسمان میبارد.

شهله ماخ: رطوبت و نم نم باریدن را گویند بی آنکه بارندگی شدید باشد در چند دقیقه همه جا را خیس میکند مانندشبنمی سیل آساست که روی زمین مینشیند.

قیروو:شبنم یخ بسته در روی زمین- شاخه های درختان و مزارع.

خشه نم:وقتی در پاییز و بهار باران ببارد وزمین خیس شود به اندازه ای که خیش گاوآهن در رطوبت فرورود گویند باران خشه نم باریده است.

قوراخلیق:خشکسالی راگویند.

چن: مه غلیظ-  چنلی: مه آلود-ابر مه آلود.

چووغون:طوفان کوچک- کولاک- بوران.

چیسگین:ریز یاغیشلی: ریزش باران ریز در مه غلیظ.

قره یئل:(باد سیاه) که از شمال شرقی می وزد و وزش این باد حالت سوزندگی دارد و با وزشش محصول را میخشکاند.

 

>

گونی:آفتابگیر-در زبان ترکی گونی به معنای آفتابگیر و جبهه رو به خورشید کوهستان را گویند که در معرض تابش نور آفتاب باشد.

گوزی:محلی که آفتابگیر نباشد.

یوقوش:(یوخوش):گردنه- سربالایی- فراز به معنای گردنه کوچک و سربالایی کوهستانی است.

کوفشن:(کفشن):مزرعه کوچک پاره زمینهای پیرامون روستا که زیر کشت باشد.

کهل:(کوفول): طویله – آغل –محل نگهداری دامها و چهارپایان را گویند که در داخل تپه ها و کوهها توسط مردم کنده شده یا بطور طبیعی بشکل غار بوجود آمده باشد.

 

>

چول:صحرا-بیابان-زمین بایر که زیرکشت نرفته باشد.

زمی:مزرعه زیر کشت غلات و علوفه.

هامار:منطقه هموار و زمین صاف و مسطح قابل کشت.

آرخاج:مکانی در پناه کوه و تپه که گوسفندان را برای استراحت می خوابانند.

دمه:(قوزولوق) محل نگهداری بره های تازه به دنیا آمده.

گدیح- گدیه:گدوک-گردنه.

قایا- قیه:صخره و تخته سنگ بزرگ.

چانقیل:قوم – سنگریزه – شن.

توپلایان

مرگ تدریجی 100 بازی بومی در اردبیل

0
0

 

مرزنیوز به گزارش مهراز اردبیل، فرهنگ استان اردبیل با تاریخ هفت هزار ساله خود تار و پودی آمیخته با هنر و معرفت دارد که در طول سالیان متمادی به مجموعه بی نظیری از علوم و معارف مختلف تبدیل شده است.

در این میان بازیهای بومی و محلی این استان با درون مایه اخلاقی، اجتماعی و تربیتی گواه عمق و غنای فرهنگ این منطقه بوده و به مانند یادگاری از گذشته بیانگر زیبایی و پختگی آن است.

بی توجهی به توانمندی تربیتی بازی های بومی محلی در سالهای گذشته باعث شده نشانه های رنگ و رو باخته ای از نزدیک به 120 بازی محلی تنها در اذهان برخی سالمندان باقی مانده و جوانان و کودکان شناختی از آن نداشته وحتی با نام بسیاری بیگانه باشند.

شکل گیری شخصیت در بازیهای کودکی

به عقیده کارشناسان بازی وسیله ای طبیعی برای کودک به منظور بیان و اظهار خود است و برای درک رفتارها و احساسات و ناکامی های کودک لازم است به بازی های او توجه شود.

 

 

یک کارشناس روان شناسی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اهمیت بازی در شکل گیری شخصیت کودک تصریح کرد: از طریق بازی های انتخابی کودکان می توان شخصیت آنها را در بزرگسالی حدس زد.

فاطمه خلیلی افزود: علاوه بر پیش بینی نیازمندی و طرز فکر کودک بازی نوعی یادآوری و بازسازی آزمایشهای کهنه نژاد انسانی بوده و به طور مثال زمانی که کودک سنگی را پرتاب می کند یادگار زمانی است که بشر اولیه سنگ پرت کرده است.

بازی اخلاق ساز است / تمرین رفتارهای اجتماعی در بازی

خلیلی متذکر شد: بازی های بومی و قدیمی به دلیل مقررات، قوانین و اصول خود تاثیرات بسزایی در رشد جسمی،ذهنی، روانی، اخلاقی و اجتماعی کودکان دارد و بازیها روشهای سهل و قابل وصول در اهداف تربیت بدنی است.

این کارشناس معتقد است از طریق بازی ها افراد در کودکی می توانند قوانین و اصول زندگی اجتماعی را آموخته و در بزرگ سالی به راحتی اشخاصی قانون مدار شوند.

تنوع قابل توجه بازی های محلی در اردبیل / خلق 150 بازی بومی

همچنین نویسنده کتاب بازی های محلی اردبیل نیز معتقد است موقعیت جغرافیایی در شکل گیری نوع بازی ها نقش تعیین کننده دارد بطوریکه یک نوع خاصی از بازی ممکن است در شهرهای مختلف در نام و جزئیات تفاوت داشته باشد.

عباس نقی زاده در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه بازی ها انعکاسی از فرهنگ بومی یک منطقه است، تاکید کرد: غنای فرهنگی استان اردبیل باعث خلق نزدیک به 150 بازی برای سنین مختلف شده است.

وی با بیان اینکه در کتب تاریخی مختلف بازی های محلی اردبیل نزدیک به انگشتان یک دست معرفی می شود یکی از دلایل گردآوری بازی ها در کتاب خود را جلوگیری از فراموشی و نابودی بخش مهمی از فرهنگ این منطقه عنوان کرد.

 

گفتنی است در تدوین کتاب بازی های محلی استان اردبیل نزدیک به 20 هزار نفر از دانش آموزان دختر و پسر، کارشناسان، ریش سفیدان و دانشجویان به مدت چهار سال با گردآوری نام و شیوه انجام بازی ها از منابع شفاهی و کتب تاریخی مشارکت داشته اند.

بازی های محلی اردبیل بر اساس ابزار مورد استفاده

نگاه اجمالی به بازی های محلی استان اردبیل نشان میدهد که این بازی ها در حین دارا بودن نکات آموزنده با ابزارها و وسایل ساده ای مانند چوب، خاک، سنگ، پارچه، طناب، توپ، کلاه، کمربند و استخوان و در بیشتر مواقع بازی با حضور بیش از یک نفر و به صورت گروهی انجام می شود.

بر این اساس بازی ها شامل بازی های بدون وسیله (وسیله سیز اویونلاری)، بازیها با ابزار سنگ(داش اویونلاری)، نخ قرقره(آشیق اویونلاری)، چوب (آغاج اویونلاری)، طناب(ایپ اویونلاری)، دستمال (دستمال اویونلاری)، توپ (توپ اویونلاری)، برف (قار اویونلاری) و بازی های داخل خانه (ائو اویونلاری) است.

هدف اصلی این بازی ها ایجاد فضای شاداب با حداقل امکانات، آموزش نکات اخلاقی، تمرینات بدنی و آموزش کار گروهی و مشارکت اجتماعی است.

در این خصوص نقی زاده با اشاره به وجود فقر حرکتی در میان کودکان به دلیل شیوه های زندگی امروزی، تمرین و پیاده سازی این بازیها را برای کاهش این معضل مهم و ضروری خواند.

مطالعه بازی های محلی نشان می دهد این بازی ها هیچ عارضه روحی و جسمی ندارد و بدون

صرف هزینه از سوی والدین قابل پیاده سازی است.

 

محبوبیت آدم آهنی و باربی / لزوم آموزش بازیهای محلی توسط خانواده ها

استاد یار دانشگاه علوم پزشکی استان اردبیل با بیان اینکه یادگارهای فرهنگی جای خود را به اسباب بازی های امروزی داده است، گفت: بازی های محلی که از گذشته مرسوم است با رعایت اصول اخلاقی و تربیتی ساخته شده و با فرهنگ بومی ما آمیخته است و این درحالی است که به دلیل بی توجهی خانواده ها و نهادهای تربیتی آدم آهنی و باربی برای کودکان ما شناخته شده تر و ملموس تر است.

نقی زاده با یادآوری طرح آموزش و پرورش در افزایش ساعات درس ورزش به منظور آموزش بازی های محلی حرکتهایی از این دست را مثبت توصیف کرد و افزود: با توجه به اینکه بازی های محلی به فراموشی سپرده شده برای آموزش آن باید حرکتهای عمیق تری صورت گیرد و نمی توان با برگزاری برنامه های چند ساعته به این مهم دست یافت.

وی با گلایه از توجه بیش از حد خانواده ها به انواع اسباب بازی و بازی های کامپیوتری و تبدیل آن به موضوع حیثیتی و رقابتهای منفی خرید اسباب بازی در خانواده ها و چشم و هم چشمی به واسطه آن، تصریح کرد: اولین بستر فرهنگی خانواده است که می تواند زمینه مناسب برای آموزش بازی های سازنده که جهت سالمی به روان کودک می دهد فراهم کند.

لزوم احیای بازی های محلی / حرکت کارشناسی صورت نمی گیرد

با وجود اینکه نهادهای مسئول در خصوص احیای بازی های محلی حرکتهای حداقلی خود را در قالب برگزاری جشنواره و یا اختصاص یک ساعت در هفته برای آموزش دانش آموزان مهم و کافی تلقی می کنند، به دلیل پراکنده و جزئی بودن این فعالیتها در چند سال گذشته نه تنها در احیای بازی های محلی تاثیری نداشته بلکه به دلیل نبود رویکرد کارشناسی موجبات صرف هزینه های گزاف را فراهم کرده است.

 

بازی های محلی اردبیل به دلیل سادگی در برگزاری می تواند با صرف حداقل هزینه در مدارس آموزش داده شود و همچنین با ایجاد بسترهای مناسب فرهنگی زمینه برای احیای آن توسط خانواده ها نیز فراهم شود اما در عمل مهمترین نهادهای مسئول مرتبط با احیای آثار تاریخی و فرهنگی به وعده های هر از چند گاهی خود بسنده کرده اند و عملا هیچ حرکتی در این خصوص تدارک نمی بینند.

کارشناسان فرهنگی، اجتماعی و روانشناسان تاکید دارند که این بازیها باید در مدارس احیا و و وارد لایه های اجتماعی شوند و در این مسیر سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی، آموزش و پرورش، ورزش و جوانان، فرهنگ و ارشاد اسلامی، کانون فکری نوجوانان می توانند به عنوان متولی و با مشارکت نهادهایی مثل شهرداریها و فرمانداریها با توجه به جنبه عمومی آنها در احیا و رشد آن تلاش کنند.

به عقیده کارشناسان پر کردن اوقات فراغت کودکان با بازی هایی که فقر فرهنگی داشته و تناسبی با خصوصیات منطقه زیستی ندارد در ادامه می تواند نابهنجاری های فرهنگی را افزایش داده و فرد را نسبت به فرهنگ و محیط خود بیگانه کند.

با این وجود نظرات کارشناسان و محققان تا به امروز توجه و تعهد مسئولان را به خود جلب نکرده و در صورت بی توجهی به بخش مهمی از یادگارهای فرهنگی این خطه نسل آینده ناآرامی های اجتماعی و روانی بسیاری را تجربه خواهد کرد.


منبع

برگزاری کنسرت موسیقی آذربایجانی در اردبیل و اورمیه سخت تر از اجرا در آمریکا و کاناداست !!!!!

0
0

رحیم شهریاری:برگزاری کنسرت موسیقی آذربایجانی در اردبیل و اورمیه سخت تر از اجرا در آمریکا و کاناداست !!!!!
-------------------------------------


شهریاری از مشکلات برگزاری کنسرت در شهرهای ترک زبان میگوید:
ما در این سال ها از طرف هیچ نهاد و ارگانی حمایت نشدیم و تا بحال روی پای خودمان ایستاده ایم. همه هزینه های تمرین و اجاره سالن و اجرای کنسرت ها را هم خودمان می پردازیم و تنها در برخی از کنسرت ها با تبلیغ کالاهای مختلف اندک در آمدی داشته ایم. اما به هر حال سعی کرده ایم در این راه هم امرار معاش کنیم و هم برای ارتقای سطح موسیقی خودمان و توسعه آن تلاش کنیم.


ما برای اجرای کنسرت های خودمان در استان های آذربایجان هم مشکل داریم. باور کنید مشکلاتی که ما بری اجرای کنسرت در اردبیل و اورمیه داریم بسیار بیشتر از مشکلات اجرا در آمریکا و کاناداست. البته در سال های اخیر کمی از مشکلات شهر تبریز کاسته شده اما باید در همه شهرها این امکان وجود داشته باشد که مانند تهران هرهفته یا حد اقل هر ماه، یک کنسرت برگزار شود.

 

فرهاد و آیرێلێق ماهنێ‌سێ

0
0
 

استاد سلیمی - همسر - استاد رجب ابراهیمی

رجب ابراهیمی (ر.الف.فرهاد) آذربایجانین تانێنمێش شاعیری‌دیر. اوْ 1314-نجی ایلین آبان آیێ‌نێن 15-نده اردبیلینیۆرتچی ماحالێ‌نین «کوْرابازلێ» کندیدنده آنادان اوْلۇب، 10 یاشێندا ایکه‌ن عایله‌سی ایله بیرلیکده تئهرانا کؤچمۆشله‌ر.

فرهاد تئهراندا یاشارکن، اوْ دؤورۆن قێزغێن ایجتیماعی مۆباریزه‌سی‌نین جانلێ شاهێدێ اوْلاراق عئینی حالدا ریضاشاه رئژیمی‌نین قالێق‌لارێ‌نێن آذربایجانلێ‌لارێن میللی وارلێغێنێ لاغا قوْیانلارێن چیرکین عمل‌لری اوْندا وطن و ائل محبّتینی  داها گۆج‌لندیریر و بو جۆر یاراماز آدام‌لارێن سیماسینی، پیس نییت‌لی، بد عمل‌لی آدام‌لارێ یازدێغێ طنز شئعرلری ایله گۆلۆش آتشینه تۇتۇر.

فرهادین اوْ دؤور مۆهۆم فعالییت‌لریندن بیری ده مرحوم بسته‌کاریمیز اوستاد علی سلیمی ایله ایران رادیوسوندا لیش‌بیرلییی آپارماسێ‌دێر. اوْ ساده دیلده ماهنێلار یازێر و اوستاد سلیمی ایسه اوْنلارا آهنگ بسته‌له‌ییر و رادیوْدان یایێلێر. فرهادێن اۆره‌یینده‌ن قوْپان سئوگی نغمه‌لی «آیرێلێق» ماهنێ‌سێ دیل‌لر ازبری‌دیر. اوْ ماهنێ‌نێن، ماراقلێ یارانما و یایێلما تاریخی وار. فرهاد سئوگی نغمه‌سی قوْشۇر، اوستاد علی سلیمی بسته‌سینی یازێر وارتوش خانێم اوْنۇ اوْخۇیۇر، ایرانا سفر ائده‌ن آذربایجانێن دونیا شؤهرتلی مۆغنّی‌سی رشید بئهبودوْوماهنێ‌نێ بیه‌نیر و اوْنۇ اؤزۆ ایله اوْتایا آپارێر. ایکینجی دؤنه قایێدارکن آیرێلێق ماهنێ‌سێ رشید بئهبودوْوون ایفاسێندا اؤلمه‌ز بیر خالق نغمه‌سی کیمی سسله‌نیر. و ایل‌لر بوْیۇدۇر کی، بۇ ماهنێ دیل‌لردن دۆشمۆر. اوْنۇ بیر چوْخ مۆغنّی‌لر ده دؤنه-دؤنه ایفا ائدیر.

فرهاد، اینقیلاب‌دان قاباق اؤز دوْغما یۇردونا سوْنسۇز محبتّی سایه‌سینده، آتا-بابا کندلرینده (کوْزابالێ) مۆعاصیر اۆسلوبدا بینا تیکدیریر . ائله‌جه ده کند آبادانلێق ایش‌لرینده یاخێندان ایشتیراک ائدیر. اوْنۇن رهبرلییی ایله کنده آسفالت یوْلۇ، ائلئکتیریک ایشێق، مۆعاصیر اۆصولو ایله لۆله‌کئش‌لیک، مدرسه‌لر و ... ایشلر باش تۇتور. ...

فرهاد اینقیلاب‌دان سوْنرا یارانان آذربایجان شاعیرلر و یازێچێ‌لار جمعییتی‌نین ایداره هئییتی‌نین عۆضوۆ کیمی دیلیمیزین، ادبییاتێمێزێن اوْغرۇندا یوْرۇلمادان چالێشێر. «گۆنش» مجله‌سی‌نین یایێلماسێندا چوْخلۇ امک صرف ائدیر. آرزو ائدیریک کی فرهادێن یارتدێغێ اثرلرده اوْنۇن ایجرایی ایش‌لری کیمی ایشیق اۆزۆ گؤرسۆن. اوْنا اۇزۇن عؤمۆر و یارادێجێ‌لێق حیات آرزولایێرێق.

 

 

آیرێلێق ماهنێ‌سێ

 

گئجه‌لر فیکریندن یاتا بیلمــیره‌م

بۇ فیکری باشێمدان آتا بیلمیره‌م

نئینه‌ییم کی سنه چاتا بیلمیره‌م

آیرێلێق - آیرێلێق آمـــان آیرێلێق

هر بیر دردن اوْلار یامـان آیرێلێق

 

اۇزۇندور هیجریندن قارا گئجه‌لر

بیلمیره‌م من گئدیم هارا گئجه‌لر

وۇروبــــدور قلبیمه یارا گئجه‌لـر

آیرێلێق - آیرێلێق آمـــان آیرێلێق

هر بیر دردن اولار یامـــان آیرێلێق

 

منبع: آذری فصلنامه‌سی، شماره 6- صص 122-123

 

بو دا شئعرین آردی:

 

یادیما دوشنده آلا گوزلرین

گویده اولدوزلاردان آلام خبرین

نئیله ییم کسیبدیر مندن نظرین

                                آیریلیق، آیریلیق ، آمان آیریلیق

                                   هر بیر دردن اولار یامان آیریلیق

آیریلیق دردینی چکمه ین بیلمز

یاردان آیری دوشن گوز یاشین سیلمز

دئییرلر اینتظار خسته سی اولمز

                              آیریلیق، آیریلیق ، آمان آیریلیق

                           هر بیر دردن اولار یامان آیریلیق

نئجه کی ائلیمدن آیری دوشندن

سورار بیربیرینی گوروب بیلندن

حسرتله سیزلار یار داییم بو غمدن

                              آیریلیق، آیریلیق ، آمان آیریلیق

                             هر بیر دردن اولار یامان آیریلیق

ایل لردی اوزاقام آرخام ائلیم دن

بلبلم دوشموشم آیری گولوم دن

جور ایله آییریب شیرین دلیم دن

                                  آیریلیق، آیریلیق ، آمان آیریلیق

                              هر بیر دردن اولار یامان آیریلیق

اوولوبدور بیگانه یاریم_ یولداشیم

غریبه ساییلیر سئوگیم – سیرداشیم

بوجاوان چاقیمدا آغاردیب باشیم

                                آیریلیق، آیریلیق ، آمان آیریلیق

                            هر بیر دردن اولار یامان آیریلیق

منی آغلاداندان گولوش ایسته رم

آیری دوشنیمله گوروش ایسته رم

حصاری ییخماقا یوروش ایسته رم

                              آیریلیق، آیریلیق ، آمان آیریلیق

                             هر بیر دردن اولار یامان آیریلیق

سئوگیلیک اولوبدور شانی فرهادین

سئوگی سی هاردادیر ،هانی فرهادین

دییه ره ک چیخاجاق جانی فرهادین

                             آیریلیق، آیریلیق ، آمان آیریلیق

                           هر بیر دردن اولار یامان آیریلیق

 

منابع :

سایت صدا و سیمای اردبیل و سایت ویکی پدیا و وبلاگ یولداش

 


اونوتمایین !!!

0
0
 

آذربایجان باشین ساغ اولسون !
 
عزادار ملّتیمیزه باش ساغلیغی وئره رک  ورزقان، اهر، کلیبر و هریس
شهرلرینده زلزله نتیجه سینده عزیزلرینی الدن وئَرَن
وطنداشلاریمزا  یاردیم اللرینیزی اوزاتماغی اونوتمایین !
 
 
 

افتخاری دیگر برای رسانه ملی !!!

0
0

 

اهانت ‌سابقه دار شبکه سوم سیما

مقدس فقیهی بود که یک روز دلو آب را به چاه انداخت تا وضو سازد و دلو پر از طلا بالا آمد اما مقدس دوباره دلو را به چاه افکند وگفت خداوندا من آب می خواهم نه طلا.

در هفته ای که گذشت، طنز خنده بازار با پخشِ یک هجوِ بی معنا و بی دلیل موجبِ شگفتی و آزار قلوبِ شیعیان گردید و در برابر چشمانِ متعجبِ همگان، برنامه ای را به تصویر کشید که در آن، روایتِ زندگانیِ والدین شریف آیت الله مقدس اردبیلی رضوان ا.. تعالی علیه به تمسخر و هجو کشیده شد.
در این نمایشِ تامل برانگیز نشان داده شد که روزی مردی یک سیبِ بی صاحب یافته و به سبب خوردنِ آن و جلبِ رضایتِ صاحبِ باغ سیب و حلالیت گرفتن از او ناچار شد به ازدواج با دختر زشت روی صاحب باغ تن دهد و  الی آخر ....تا پایانِ داستانِ ازدواجِ پدر شریفِ مرحوم مقدس اردبیلی و والده ی مکرمه ی ایشان..... ( البته با مایه های به اصطلاح طنز).

 

اس ام اس ترکی برای محرم

0
0

 

دیده ی عالم حسین تک مرد میدان گور مه ییب

بیر بئله آزاده رهبر چشم دوران گؤرمه ییب

 

 


قلبیم غمیله دولسا ابوالفضله آغلارام
گوللر چمنده سولسا ابوالفضله آغلارام
یاد ایلرم اوساعتی کی دوشدی قوللاری
عومروم مین ایلده اولسا ابوالفضله آغلارام…

+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+

هر دردمند رسمدور ایستر دوا یئری
غمگین اولان همیشه گزر غمفزا یئری
بو افتخاری ایله نصیب ای خدا منه
مدفن منه اولنده اولا کربلا یئری

+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+

اولدوم ازلدن عشقینه دل بسته یا حسین
هجران غمیله روحیم اولوب خسته یا حسین
ال آچمیشام سواله قاپیندا گدا کیمین
شیش گوشه قبرینه منی سن ایسته یا حسین

+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+

مشتاقوام سعادت اولا بیر جواز آلام
زوار اولام مزاریوه من امتیاز آلام
آب فراتون آخدوقجان موجونا باخام
اول ائدیب گیلایه صونرا دستماز آلام

+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+

کرب و بلا، آئین ده اوّل آیه اولدى
نطق حسین، قرآنونان، همپایه اولدى
بیر شور و غوغا خلقته سالدى بو نهضت
روز قیامتده، قیامت سایه اولدى

+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+

کج یوللارا کیم تابع اسلام اولا گتمز
وجدانی اولان شخصه هر اقدام اولا گتمز
هر کیم دوشونوب فلسفه قتل حسینی
ظلم و ستمون تحتینه اعدام اولا گتمز

+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+

سینه سینه سؤزوم جوشه گلدی
یادیما قبر شیش گوشه گلدی
ای اورک قان اولوب گؤز یاشی توک
فاطیمه ناله سی گوشه گلدی

+-+-+-+-+-+-+-+-+-+-+

هر کیمسه حسین عشقینه دل باغلاسا خوشدور
قلبین شرر محنتیله داغلاسا خوشدور
اوزده گئدیب آغلاماقین ارزیشی یوخدور
منظور شه دینی بیلیب آغلاسا خوشدور

آذربايجان خالق چالغی آلتلری

0
0
 

توپلایان: محمدرضا خیری فام   

     آذربایجاندا اوزاق کئچمیشلردین، چئشیدلی چالغی آلتلرین اولدوغونو بلگه لردن اؤیرنیریک. کلاسیکلرین یاپیتلاری، اورتا عصر موسیقیچیلرینین یازیلاری، رساملارین چکدیکلری مینیاتورلر، داش چکیدلری، یوردوموزو گزمیش سیاحلارین گونده لیکلری و موزئی کوللئکسیالاری واختی ایله آذربایجاندا 90- ا یاخین چالغی آلتین قوللا نیلماسینی گؤستریر.  

     "دده قورقود"کیتابیندا چالغی آلتلرينه داير بیلگیلر وار. کیتابدا زورنا، قوپوز و ناغارا کيمی آلتلرين آدی چکيلميشدير. نیظامی، خاقانی، فوضولی و نسيمی کیمی سؤیچولریمیزین سؤیلرینده (شاعیرلریمیزین شعرلرینده) ده خالق چالغی آلتلرينين آدلاری چکيلميش، مينياتور مکتبی رساملارينين یاپیتلاریندا ايسه اونلارين گؤرونتولری وئريلميشدير. کلیبر شهرینین یاخینلیغینداکی ... کندینده اولان مزار داشلارینا تای آذربایجانین چئشیدلی بؤلگه لرینده داش اوزرینده قازیلمیش چالغی آلتلری گورونور.

      آذربايجاندا ياييلميش آلتلرين 32- سینی تئللی (اونلاردان 26- سی ميضرابلا، 4-و کامانلا، 2- سی چوبوقلا چالينير)، 23- اونو نفس، 16- سينی ضرب، 17- سينی ايسه اؤزو سسلنن آلتلر قروپونا عاييد ائتمک اولار. بو آلتلرین بؤیوک چوخونلوغو اسکی دؤنملرده یارانیب گئت- گئده موکمل له شرک دؤنمیمیزه گلیب چاتیب. بیر سیراسی ایسه گئتدیکجه قوللانیلماز اولوب اونودولموشلار.  

     اورتا عصرلردن بری آذربايجاندا کامانچا، قوپوز، روباب، چنگ، سنتور، قانون، شئيپور، ارجنوم، طبيل، ناغارا، دف و دومبک کيمی موسيقی آلتلری گئنيش قوللانیلماقدادیر. بو گون آذربايجاندا اورکئسترلرده، چئشیدلی آنسامبللارين قاتقیسیندا (ترکيبينده) و سولو ايفاچيليغيندا خالق چالغی آلتلريندن قوللانیلانلاری بونلاردير:

تئللیلردن (سيمليلردن): تار،کامانچا، ساز، قانون، اود، دامبور؛

نفسله چالينانلاردان: بالابان، توتک، زورنا، نئی، تولوم؛

 دريليلردن (ضرب آلتلری): قاوال، ناغارا، قوشا ناغارا، دومبک؛

 اؤزو سسلننلردن:  شاخشاخ، کامان، لاققوتی؛

                                                     تئللیلر:

تار: 

    تار اولوسال چالغیميزين بلکه ده ان ايفاده‌لی، شیفره لی (رمزلی) آلتلريندندير. اونون آدی 11- جی یوز ایللیکده یاشامیش بابا طاهیر و تبریزلی قطران ین سؤیلرینده چکیلیر. ايلک اونجه توپلام بئش تئللی اولان، سسی ضعیف، تئخنيکی ايمکانلاری محدود بير آلت ايدی. 19- جو عصرين ايکينجی ياريسيندا آذربايجانين گؤرکملی تارچالانی میرزه صاديق اسد اوغلو (صاديقجان) تاری تکميللشدير‌رک اونو ويرتووز موسيقی آلتلرينين سويييه‌سينه قالديرميشدير. بوندان علاوه میرزه صاديق دان باشلاياراق، ايفاچيلار آرتیق تئللری اون بیره چاتمیش تاری، داها ديز اوسته دئييل، سينه اوسته توتماغا باشلاميشلار.

     تارین آغاجدان اولان بؤلوملری قوز، آرمود و توت آغاجلاریندان دوزلدیلیب، گؤوده سینین آچیق اوزونه مالین اورک پرده سیندن چکیلیر.

کامانچا:  

     موغاملارين ايفاسی زامانی تريويا (تار، کامانچا، قاوال) قاتیلان کامانچا آذربايجان خالق چالغی آلتلرينين کامانلی- تئلليلر قروپونون ان پارلاق نوماينده‌سيدير. حزین، اينجه، ملاحتلی، مئلوديک سسه یییه (مالیک) بو آلت یوز ایللر بويو تکميللشديريلمکده‌دير. کامانچانین تئللرینین سایی اؤنجه بير، سونرا ايکی، اوچ و نهايت دوققوز تئللی اولموشدور. چاغداش دؤنمیمیزده دؤرد تئلدن عيبارت اولان کامانچا سول ديزين اوستونده قويولاراق چالينير.     

     کامانلا چالينان کامانچا توت و ياخود قوز آغاجيندان، کامان ايسه آت توکوندن دوزلدیلير. چاناغین آچیق طرفینه بالیغین دریسی چکیلیر.

ساز: 

     اینجه و جينقيلتيلی سسه یییه ساز، آذربايجان آشيق صنعتينين آيريلماز بؤلومودور. ائل آراسيندا گئنيش ياييلميش سازين اصل ايفاچيلاری آشيقلاردير. آشيقلارين اويناماقلاری دا، اوخوماقلاری دا کسکینلیکله بو آلتله موشاييعت اولونور. اينديکی دؤنمیمیزده ساز خالق چالغی آلتلری اورکئسترينده و آنسامبللاردا اؤزونه اؤزل يئر توتور. قوز و توت آغاجيندان دوزلديلن ساز درين چاناقلی، اوزون بوغازلی آرمودا بنزر بير موسيقی آلتيدير. آذربايجاندا اوچ چئشیدی (نؤوو- نوعو) بللیدیر:

بؤيوک ساز (9-8 تئللی)، جوره سازی و يا قولتوق ساز (کيچيک حجملی) و تاوار سازی (9 تئللی، آزاراق 8 تئللی). تاوار سازی چاغداش دؤنمیمیزده  سازين ان گئنيش ياييلميش چئشیدیدیر. سازين تئللرینی سسلنديرمک اوچون گيلاس و آلبالی(گیلانار) آغاجينين قابيغيندان دوزلديلميش ائلاستيک و يومشاق ميضراب قوللانیلیر.

      ایلک سازلار کیچیک چاناقلی و ایکی- اوچ تئللی اولموشدور. سونرالار آشیق موسیقی سینین گلیشمه سی ایله  آیاقلاشان سازین اؤلچولری بؤیودولموش، تئل و پرده لرینین سایی آرتیریلمیشدیر.

قانون: 

    یاتیق سازلار عاییله سیندن اولوب، دارتیملی- تئللی چالغی آلتیدیر. یاخین و اورتا دوغودا، ائله جه ده آذربایجان توپراقلاریندا تاریخن گئنیش یاییلمیشدیر. آذربایجان کلاسیکلریندن گنجه لی نیظامی و فوضولی کیمی سؤیچولرین یاپیتلاریندا قانون حاققیندا بیلگی وئریلمیشدیر. 12- جی یوز ایلده یاشاییب یاراتمیش، دوغو چالغی بیلیمینی دریندن بیلن سؤیچو، گنجه لی مهستی قانون و چنگ آلتلرینین مهارتلی ایفاچیسی اولموشدور.

     قانوندان اورکئسترده داها چوخ موشاييعتچی آلت کيمی، بعضی حاللاردا ايسه سولو (یالنیز چالما) آلتی کيمی ده قوللانیلیر. داها چوخ قادینلار طرفیندن ایفا ائدیلن قانون آلتینین اوستو چينار، آلت و يان طرفلری ايسه توز (Toz) و آغجاقايين آغاجلاريندان حاضيرلانير. تئللرین عومومی سايی دا 72-دير.

عود: 

    قارتال له له یی ایله چالینان، ان اسکی چالغی آلتلريندن بيری ده عوددور. عودون يومشاق و ايفاده‌لی تئمبرينده اعجازلی بير گوج وار – او، سانکی اوزاق کئچميشين صحيفه لرينی گؤزلريميز اؤنونده جانلانديرير. عودا گؤره ایلک کز موصوللو اصحاق ابن ایبراهیم، داها سونرالار ابونصر فارابی بیلگی وئریر. عودون تکمیلله شدیریلمه سینده، اونون سس دوزومونون یارادیلماسیندا صفی الدین اورموی نین چوخ  بؤیوک رولو اولور. او، عودو مهارتله چالیرمیش.

     10- جو یوز ایل دک عودون 4 تئلی اولوب، سونرالار اونا بیر دنه ده تئل آرتیریلمیش، سسین گور چیخماسی اوچون هر تئل قوشالاشدیریلمیشدیر. اسپانیایا آپاریلمیش عود آرتیق اورتا عصرلرده بوتون آوروپادا یاییلمیشدی. ایسپانیانلارین "لاود" (laud)، روسلارین "لیوتنیا" (lyutnya)، آلمانلارین لاوت (laot)، ایتالیانلارین "لی اوتو"( lyuto) آلتلرینین آدیلاری "ال- عود"دان آلینمادیر.

     چاغداش عود ایری قاباریق، آرمودا بنزر قوز آغاجی دیلیملریندن (20-یه دک) قوراشدیریلمیش چاناغا، پرده سیز قیسا قولا وگئرییه اییلمیش کلله یه  یییه دیر.

 

                                                 نفسله چالينانلار:

بالابان:  

     يومشاق و حزين سسلی بالاباندان آنسامبل، اورکستر و سولو آلتی کیمی هم ده  آشقلاری موشایعت ائتمک اوچون قوللانیلیر. بو آلتین آدینین آنلامی "بالا" (کیچیک) و "بان" (سس تئمبرینین خوروز بانینا بنزدیلمه سی) سؤزلری ایله باغلی اولوب.

     بالابان اریک، قوز، آرمود و توت آغاجلاریندان یونولوب، ایچریسی اویولدوقدان سونرا بیتگی یاغلاری ایله یاغلانیب سونرا قورودولور. اونون اوست بؤلومونده سککیز، آلت بؤلومونده ایسه بیر اویوق آچیلیر. بالابانین باشیندا قارغیدان اؤزل اؤلچوده سیخیلاراق یاستیلانمیش موشتوک(müştük) تاخیلیر.

توتک: 

  

     بير واختلار، داها چوخ چوبانلارين قوللاندیغی اوفله‌مه (پوفله مه) آغاج موسيقی آلتی اولموشدور. بير چوخ اؤلکه‌لرده توته یين چئشیدلی چئشیدلری چوخ گئنيش ياييليب. آذربايجاندا بؤيوکلو- کيچيکلی اورکئستر و آنسامبللارين قاتقیسیندا، سولو آلتی کيمی قوللانیلیر. توته یین بورو شکیللی گؤوده سی اريک، قوز، توت و يا قاميشدان حاضيرلانير.  گؤودنين اوست بؤلومونده يئددی، آلت بؤلومونده ايسه بير اويوق اولور. آلتين باش طرفينده بورونون ايچريسينه ياناکی کسيلميش آغاج تيخاج (ديل) تاخیلیر.

زورنا:

     گوجلو و زيل سسلی زورنا آذربایجان توپراقلاریندا گئنیش یاییلان آلتلردندیر. آذربایجانین بير چوخ يئرلرينده توی- دویونده، ياللی زامانی، گولش ياريشلاريندا موشاييعتچی آلت کيمی قوللانیلیر. 

     زورنا داها چوخ اریک، قوز، و توت آغاجلاریندان یونولاراق دوزلدیلیر. اونون اوست بؤلومونده یئددی، آلت بؤلومونده ایسه بیر اویوق آچیلیب، باش طرفینه  ماشا تاخیلیر. ماشایا ایسه بورونچ، پاخیر (میس)، و یا گوموش مئتالیندان اولان میل تاخیلیر. میلین آشاغی اوجونا قامیش"دیل"برکیدیلیر. میله صدف و یا سوموکدن دوزلدیلمیش دایره وی شکیللی "تاغالاق"کئچیریلیر.

نئی:    

     اسکی چالغی آلتلريندن اولان نئیین نئچه مین ایللیک تاریخی اولدوغو کسگین دیر. چئشیدلی چئشیدلری دوغودا، ائلجه ده دونيانين باشقا بؤلگه لرینده گئنيش ياييلميشدير.  بو آلت اریک و خورما آغاجلاریندان و یا پاخیردان دوزلدیر. سسین یاخشی چیخماسینی قولایلاشدیرماق (آسانلاشدیرماق) اوچون آلتین یوخاری اوجو بیر آز یونولور. گؤوده نین آشاغی اوزونده 7-5 دلیک، آرخاسیندا باش بؤلومونه یاخین بیر دلیک آچیلیر.

     15-14 –جی یوز ایلده ياشاييب-ياراتميش گؤرکملی موسيقی تانییان عبد القادیر ماراغای "مقاصيد ال-الحان" (نغمه‌لرين مقصدی) یاپیتیندا همين دؤنملرده نئيين ايکی چئشیدینین: آغ و قارا نئيين اولدوغونا گؤره بیلگی وئرير. 20- جی یوز ایلین ایلکلرینه کيمی موسيقی دونياسينی مؤعجيزه لی سسی ايله ايلهاما گتيرن نئی بير زامانلار تاماميله اونودولسا دا، سون ايللرده يئنيدن موسيقی مجليسلرينين بزه یينه چئوريلميشدير.

تولوم: 

     کئچمیشده آذربایجانین چوخلو بؤلگه لرینده گئنيش ياييلميش نفسله چالينان دری چالغی آلتيدير. ایندی ایسه تولوما ناخچيوان موختار رئسپوبليکاسيندا راست گلمک اولار.

     باشقا نفسلی چالغی آلتلری کيمی تولومون دا چوخ اسکی تاريخی واردير. گونوموزده تولومون چئشیدلی چئشیدلری، چئشیدلی آدلارلا قافقازدا، ائلجه ده بير سيرا آوروپا خالقلاری آراسيندا گئنيش قوللانیلیر. مالچیلیق (مالدارليق)، اساسن ده، قويونچولوقلا مشغول اولان کؤچری طايفالار تولومو چوخ قوللانمیشلار.

                                               دريليلردن (ضرب آلتلری):

قاوال:

 

     ان اسکی چالغی آلتلريندن اولان قاوال بلکه گونوموزه دک ایلکین فورماسینی قورویوب ساخلایان بیرجک آلتدیر. قاوال، قوز آغاجیندان دوزلیب، بیر اوزو آچیق، او بیری اوزونه ایسه باليغین دؤشونون دريسی چکيلیر. قاوالین ایچری طرفینه مئتال حالقالار برکیدیلیر. چالغيدان اؤنجه قاوالين اوزو گونده، اود و يا ائلئکتريک لامپاسی اوزرينده قيزديريلير. قاوالی ايکی ال ایله، ايچری طرفينی ايفاچييا چئوريلميش شکيلده ساخلاييرلار.

ناغارا:  

 

     ناغارا، ائلجه ده ايکی چئشیدلی اؤلچولو چاناقدان عيبارت قوشاناغارا آيدين و گوجلو سسه  یییه اولوب موسيقيميزين ريتم چالارلارينين نه قدر زنگين اولدوغونو پارلاق نوماييش ائتديرير. بو آلتلر ايکی چوبوقلا و يا ايکی ال ایله چالينير. اورکئسترده ريتميک جهتدن اؤنملی رول اوينايير.

     ناغارا، اریک، توت، قوز و چؤکه آغاجلاریندان دوزلدیلیب، اوزونه کئچی دریسی چکیلیر.

دومبک:

     قدح واری قورولوشا یییه اسکی ضرب آلتلریندن بیریدیر. اورتا عصرلرده آذربایجاندا گئنیش یاییلمیش. بو آلت 20-جی عصرین ایلکلرینده گئتدیکجه اونودولماغا باشلانسا دا، گونوموزه دک قوللانیلماقدادیر.

     بیر اوزونه دانا یاخود کئچی دریسی چکیلن آلتین گؤوده سی ایلک واختلار گیلدن دوزلدیلسه ده، ایندی آغاج و پاخیردان دوزلدیلیر. 

                                                             اؤزو سسلننلر:

 

شاخشاخ: 

     شاخشاخ (چالپارا) دسته يین يوخاری بؤلومونه ايپله برکيديلميش بير طرفی قاباريق ايکی دايروی تاختا لؤوحه جيکدن (کاسادان) عيبارتدير. آلتی دسته یيندن توتوب سيلکله‌ديکده، اونلار بير- بيرينه دیرک سس وئرير.

کامان:

      کامانين آغاج بؤلومو يای کامانی شکلينده اييلميشدير. اونون ايپدن دوزلديلميش گيريشينه مئتال لؤوحه جيکلر، حالقا و زينقيروولار کئچيريله‌رک اوجلاری آغاجين اوجلارينا باغلانير. رقص زامانی يالليباشی آلتی اورتاسيندان توتاراق، آلتی سيلکله‌مکله و اونا تک-تک ضربه‌لر ائنديرمکله رقصين ريتمينی ساخلايير.

لاققوتو:  

 

     ناغارا، قوشا ناغارا، قاوال و باشقا ضرب آلتلری ایله بیرلیکده چاغداش آنسامبل و اورکئستلرین قاتقیسیندا ایفا ائدیلیر. لاققوتو ماسانین (میزین) اوزرینه قویولاراق ایکی آغاج توخماقلا(چوبوقلا) چالینیر. آلت چئشیدلی اؤلچولو ایکی دؤرد بوجاق (مربع) شکیللی یاستی آغاجدان عیبارتدیر. اریک، قوز، توت و فیستیق آغاجلاریندان دوزلدیلیر. بو آلتین آدینین ائتیمولوگییاسی، گومان کی، اونون چیخاردیغی سس ایله باغلیدیر. آلتین چئشیدلی چئشیدلری بیر چوخ اؤلکه لرده گئنیش یاییلیب.

منبع

حضرت محمد میلادی – نقوی اردبیلی

0
0
 

گلور جهانه فخر زمانه******************************مکه دونوبدی باغ جنانه

جشن تولد دوتوبلارگویده***************************زینت وئروبلر هفت آسمانه

فرمایش ایلور حی تبارک************************گوزل میلادون اولسون مبارک

یا رسول الله یا رسول الله

پاک پاکیزه سلک وسرشتی*************************گلور هر یردن عطر بهشتی

گلور هر یردن عطر بهشتی***********************سالوب رونقدن دیر وکنشتی

اوخور هر باغدا بلبل ترانه*****************************ترانه سینده اوخور چکاوک

گوزل میلادون اولسون مبارک*********************** یا رسول الله یا رسول الله

یاغور سمادن باران رحمت***************************گلور قولاقه ندای وحدت

هاتف غایبی وئرور بشارت************************خوش گلدین ایلور بو میهمانه

دسته به دسته گویلرده ملک**********************گوزل میلادون اولسون مبارک

یا رسول الله یا رسول الله

عرش خدا یه بو یر ناز**************************** منده ساکندی مخلوقه ممتاز

گویدن همیشه گلور بو آواز************************* یا رسول الله گل آسمانه

ایاقون آلتدا گویده گل اکک***********************گوزل  میلادون اولسون مبارک

یا رسول الله یا رسول الله************************شاهلار لال اولدی  مهابتوندن

کاخلار سینوبدی صلابتوندن**************************شکر خجالت حلاوتوندن

گلمز کمالون وصف وبیانه *********************رخسارون خندان باغلاردا گل تک

گوزل میلادون اولسون مبارک************************یا رسول الله یا رسول الله

یازار «تقوی » میالاد سرودی************************ ائدر تقاضا هر تار وپودی

کرب ویلایه برگ ورودی*************************** ایستر بو ئوکر باخ عاشقانه

ال نوکرونده سنده ده اتک*********************** گوزل میلادون اولسون مبارک

یا رسول الله یا رسول الله

تایپ و انتشار : داریوش مصلح مدیر وبلاگ لبیک یا محمد رسول الله

Article 1

0
0

 

اورک لره صفا گلوب

کی یار آشنا گلوب

کریم اولیا گلوب

شمیم مصطفی گلوب

سلام اولسون ایکی دیلاوره

محمدیله  جعفره

 

طرح‌های‌فرش‌تبریز برروی لباس‌‌زنان‌اروپا+تصاویر

0
0

 

راه دانشجو: فرش تبریز ایران منبع الهام جدیدترین طراحی برند «هرمس» شد.

به گزارش ایسنا، برند بین‌المللی و سرشناس «هرمس» در جدیدترین طراحی لباس‌های مخصوص فصل سرما به سراغ فرش تبریز رفته تا ظرافت و زیبایی هنر ایرانی را در قالب جدیدترین لباس‌های خود به تصویر بکشد.

در جدیدترین لباس‌های طراحی شده توسط برند «هرمس» نقش و نگارهای فرش تبریز در تمامی لباس‌های طراحی شده به کار رفته است تا فرش زیبای ایرانی بار دیگر منبع الهام طراحان و هنرمندان در سایر نقاط جهان قرار بگیرد.

وب‌سایت «مت گارمون» که از معتبرترین سایت‌های تخصصی در حوزه فرش‌های آنتیک و قیمتی است، خبر استفاده از طرح فرش تبریز در لباس‌های جدید برند «هرمس» را منعکس کرده است.


فرش تبریز به سبب ظرافت خاص و لوکس بودن و در عین حال به سبب قدمت طولانی همواره مورد علاقه‌ی هنرمندان و طراحان سراسر جهان به عنوان یک منبع الهام بوده است.

استفاده از نقش و نگارهای فرش تبریز در طرح جدید کمپانی «هرمس» رنگ و بافت جدیدی به کلکسیون لباس افزوده است.


زندگینامه ی ذاکـر اردبیلی

0
0

 

 همایش بزرگداشت استاد میرزا ستار ذاکر اردبیلی

 در نیمه دوم فروردین 1392

اردبیل فردا : مرحوم میرزا ستّار ذاکر اردبیلی (ذاکر الحسین) حدوداً سال 1260 هجری شمسی در کوچه ی عبدالله شاه ؛ که یکی از محلّات قدیمی اردبیل و از شعبات محلّه ی پیر عبدالملک (ره) می باشد و به گواهی تاریخ ، تأسیس آن به دورانِ ناصرالدَین شاه قاجار مربوط میشود ، دیده به جهان گشود . حوالی 8 سالگی به همراه والدین خویش به شهر قُبا (یکی از شهرهای کشور آذربایجان) سفر کرده ، حدود 20 سال در آن دیار زندگی میکند .

 

چرا تورکی را باید پاس داشت

0
0

 

 ادله ایی دیگر بر لزوم و پاسداشت زبان تورکی

 

شفقنا – تحقیقات نشان می‌دهد سوءتفاهم و برداشت غلط میان سخنوران زبان ترکی به مراتب کمتر از سخنوران زبانهایی است که منظور خود را با جملات طولانی و اصطلاحات غیر صریح بیان می‌کنند.

به گزارش شفقنا از تی آر تی زبانشناسان و روانشناسان معتقدند که زبان رابطه مستقیمی با اندیشه دارد. بطوری که عده‌ای از دانشمندان زبان را "اندیشیدن با صدای بلند"و اندیشه را "سخن گفتن بی صدا"می‌خوانند.

رابطه متقابل زبان و جامعه و یا به عبارت دقیق‌تر، رابطه زبان با رفتار اجتماعی نیز از جمله مواردی است که توجه زبانشناسان و جامعه‌شناسان زبان را به خود جلب کرده است.

به راحتی می‌توان گفت که نحوه زندگی جوامع اولیه که موفق به ایجاد این وسیله ارتباطی مهم شده‌اند، تاثیر مستقیمی بر ساختار زبان داشته است. بطوری که با اندکی بررسی می‌توان تشخیص داد که چه زبانی با چه جامعه‌‌ای هماهنگی و مطابقت دارد. برای مثال دیسیپلین و جدیت زبان آلمانی که در میان عامه از آن به عنوان زبانی خشن یاد می‌شود را می‌توان در تمامی زمینه‌های اجتماعی، رفتاری، کاری، هنری، صنعتی و حتی سیاسی جامعه آلمان مشاهده کرد.

همچنین غنای زبانی و تعداد واژه‌هایی که در زبان روزمره از سوی گویشوران بکار برده می‌شود نیز در تولید اندیشه در میان اندیشمندان آن جامعه موثر است.

برای اندیشه‌های بزرگ، زبانهای غنی لازم است و زبان، با رشد اندیشه غنی‌تر می‌گردد. جای تعجب نیست که مثلا کشورهای پیشرفته انگلیسی‌زبان برای توسعه هرچه بیشتر علم و صنعت، از زبانهای دیگر به ویژه زبان مرده لاتینی نیز برای غنی‌تر ساختن انگلیسی به عنوان بزرگترین زبان علمی عصر حاضر، به خوبی استفاده می‌کنند. انعطاف پذیری این زبان، در اتخاذ سیاستهای چند بعدی و منعطف کشورهایی مانند آمریکا و انگلستان نیز قابل مشاهده است.

در این میان زبان ترکی تنها با داشتن یک فعل بی‌قاعده به عنوان یکی از با قاعده‌ترین زبان جهان شناخته می‌‌شود. این زبان نیز همانند دیگر زبانها به خوبی منعکس کننده اندیشه و رفتار اجتماعی ترکهاست. وجود افعال بسیار متنوع و امکان بیان مفاهیمی طولانی با جملاتی کوتاه، این زبان را از دیگر زبانها متمایز می‌سازد.

این امر، یعنی امکان بیان سریع و در عین حال صریح مفاهیم سبب گردیده تا زبان ترکی در ایران، قرنها زبان ارتش و دربار باشد. زیرا در جاهایی که دیسیپلین، جدیت، بیان صریح و کوتاه مورد نیاز باشد، زبان ترکی می‌تواند به بهترین نحو ایفای نقش کند.

این زبان بر خلاف زبانهایی که در بیان احساس از ظرافت و ویژگیهای خاصی برخوردار است، در بیان اندیشه و تفکر موفق‌تر است. شاید به همین دلیل است که در جوامع ترک، تعارفهای افراطی و استفاده از جملات بلند تشریفاتی کمتر به چشم می‌خورد و ارتباط بین سخنوران این زبان، از سادگی، اصالت، صراحت و صداقت خاصی برخوردار است.

تحقیقات نشان می‌دهد سوءتفاهم و برداشت غلط میان سخنوران زبان ترکی به مراتب کمتر از سخنوران زبانهایی است که منظور خود را با جملات طولانی و اصطلاحات غیر صریح بیان می‌کنند.

از دیگر ویژگیهای زبان ترکی، وجود هزاران فعل تک سیلابی است که یادگیری آن را به ویژه برای کودکان آسانتر می‌سازد. برای مثال، افعال تک سیلابی مانند "گل" (بیا)، "آل" (بگیر)، "وور" (بزن)، "یات" (بخواب)، سات" (بفروش)، "دل" (سوراخ کن)، "سیل" (پاک کن)، "یاز" (بنویس)، "گز" (بگرد)، "دور" (بایست، بلند شو)، "سور" (بران)، "یان" (بسوز)، "سؤن" (خاموش شو) و غیره در زبانهای دیگر از جمله فارسی با افعالی دو و یا سه سیلابی و حتی گاهی کلمات مرکب بیان می‌گردد.

 نقل از شفقنا

سندن کوسموشم وطن

0
0


کوسموشم داغیندان - باغیندان سنین


سندن اوز چووروب گئدیرم وطن


منی قوجاغیندا یاشادمادین شاد


هممشه کونلومه پای وئریرسن چن



*



من سنه بیر بالا سن منیم آنام


نئیه قوجاغیندا لای -لای دئمیرسن؟!


منیم چون گئجه لر اولدوزون یوخدی 


گوندوزلر گونشه حسرتلی یه م من 



*



بلکه ده اوگئی ام اوشاغلیقیمدان


اوزگه لیقدن گلیب توش اولدوم سنه 


یازیغلیغین گلدی منی ساخلادین 


اما گوسترمه دین محبت منه



*



اگر دوغما بالان اولسایدیم سنین


قیمازدین گوز یاشیم آشیب داشلانا


گوزون قاباغیندا یتیم یاشایب  


حایاتیمدا یئنی غصه باشلانا



*



عزیز توپراغینا سیغینمیشام من


عمروم گول عمرودی کئچیندیر منی 


کدرلی "صونانی "آغلاتماگینان


آرزیلار یوردومون گوزل مدفنی


صونا

Article 0

0
0
 

نظر یکی از کاربران ادیب و با فرهنگ کشورمان در مورد زبان تورکی

 

ای ننگ بر شما که از زبان مغولان خونخوار دفاع می کنید زبانی که با روی آوری به فارسی در حال افتادن به زباله دان تاریخ است
پاینده ایران و مردم فارسی ذوست آذربایجان

اینم ایمیلشون

mehrdadtaghizadeh69@gmail.com

دوستان خودتون نصیحت و راهنمایشون بفرمایید !

Article 0

0
0

 

توجه :

در روزهای اخیر اس ام اسی در بین اهالی فرهنگ دوست آذربایجان در حال رد و بدل شدن می باشد با محتوایی به قرار زیر :

جهت حمایت از تدریس زبان تورکی (نظر سنجی شبکه شما ) در مدارس به این شماره 30000999 عدد ۳ را بفرستید.

طی تحقیقاتی که کردم  هیچ منبع موثقی پیرامون این خبر پیدا نکردم و به این نتیجه رسیدم این شماره 30000999مربوط به نظر سنجی ترانه رضا صادقی خواننده مشهور فارسی زبان است ، به این صورت چنانچه عدد 3  را به این شماره ارسال کنید از آهنگ های این خواننده حمایت میکنید.

فقط همین...دوستان لطفا تا از چیزی مطمئن نشدید خبر یا پستی رو به اشتراک نگذارید !

برخی منابعی که جهت انتخاب خواننده مورد نظرشون شماره این سامانه اس ام اسرو قرار دادند به قرار زیر می باشد :

لطفا دوستانی که اطلاعات معتبر تری از مرجع انتشار این خبر دارند اطلاع دهند تا اطلاع رسانی درست و دقیق تری بشه .

http://www.farzadfarziniha.blogfa.com/post/90

http://onlysadeghi.org/forum/showthread.php?mode=linear&tid=738&pid=28972

http://bibakramin.blogfa.com/tag/نکن-گریه-آهنگ-جدید-رامین-بی-باک

http://www.bipfa.net/view/post:13053195

http://majidkharatha20.blogfa.com/tag/شبکه-شما

http://atrotv.blogfa.com/tag/شبکه-آذری-زبان

 

یا شاسین آنا دیلینین جانلانماغینا غیرت ائدن وطنداشلار

 

Viewing all 36 articles
Browse latest View live




Latest Images